UZV-HSG

Jajovodi kao uzrok neplodnosti obuhvaćaju oko 10-30% parova koji se suočavaju s problemom zanošenja; uzroci neprohodnih jajovoda mogu biti višestruki, ali se najčešće radi o endometriozi, upalnoj bolesti zdjelice ili postoperativnim komplikacijama druge vrste (upala slijepog crijeva ili slično). U najrjeđim slučajevima radi se o urođeno začepljenim jajovodima u dijelu koji prolazi kroz mišićje maternice. Normalni i zdravi jajovodi se ne mogu prikazati niti jednom standardnom tehnikom ultrazvuka, pa čak niti najmodernijim tehnikama 3D i/ili 4D prikaza. Razlog tome je iznimno nježna struktura samih jajovoda, koja sama po sebi ne ostavlja ultrazvučni trag. No, nakupljanjem tekućine (primjerice kod upale) ili primjenom ultrazvučno vidljivih kontrastnih sredstava kroz ušće cerviksa, jajovodi postaju lako vidljivi te se relativno jednostavno može procijeniti njihova anatomska i funkcionalna cjelovitost.

Prema WHO-u, zlatni standard u ispitivanju prohodnosti jajovoda je rentgenska histerosalpingografija koja koristi jodni kontrast. Mada je u suvremenim radiološkim aparatima intenzitet zračenja sveden na minimum (manje od 5 rada), još uvijek postoji bojazan od ozračivanja osjetljivog dijela s obzirom na bliski smještaj jajnika, te je stoga posljednjih godina ultrazvučna kontrastna histerosalpingografija gotovo u potpunosti istisnula rentgensku. Tome je ponajprije doprinio razvoj kontrastnih medija s odličnom ultrasonografskom vidljivošću poput Echovista (temelji se na šećeru galaktozi, koji je čest alergen u dijelu populacije, a time i potencijalno vrlo opasan) te u novije vrijeme puno pouzdaniji i bezopasniji ExEm, koji se temelji na stvaranju sitnih mjehurića i pjene s ograničenim trajanjem i odličnom vidljivošću, ali bez opasnosti od nuspojava. Stoga se u anglosaksonskoj literaturi pretraga često naziva Hystero-Foam-Salpyngography, ili HyFoSy).

Rezultati i pouzdanost ultrazvučnog HSG-a su usporedivi s onim rentgenskim.